Тұмау туралы не білуіңіз керек?
ЖРВИ және тұмаудың алдын алу
Күзгі-қысқы маусымның басталуымен жылдың осы мезгіліне тән тұмау мен ЖРВИ-мен сырқаттанушылықтың эпидемиялық өсуі күтіледі.
Тұмау мен ЖРВИ қоздырғыштары адамнан адамға ауа тамшылары арқылы беріледі және айтарлықтай жұқпалы.
ЖРВИ – тұмау емес этиологияның жіті респираторлы вирустық инфекциялары кезінде ауру біртіндеп дамиды, көбінесе шаршау мен мұрынның ағуымен, құрғақ жөтелмен басталады, содан кейін ол ылғалдыға айналады.
Тұмау кезінде жағдайдың күрт нашарлауы байқалады - дене температурасының жоғарылауы (кейбір жағдайларда 40,5 градусқа дейін), бас ауруы, бұлшық еттер мен буындардың «ауыруы», жарыққа сезімталдықтың жоғарылауы. Тұмау қан тамырларына әсер етеді, сондықтан қызыл иектің және мұрынның шырышты қабатының қан кетуі мүмкін. Тұмаумен ауырғаннан кейін дене әртүрлі инфекцияларға өте сезімтал болады, бұл ауыр инфекциялық асқынуларға әкеледі. ЖРВИ және тұмау әсіресе созылмалы патологиясы бар және иммундық жүйенің аурулары бар адамдарда өте ауыр. Ағзаның өзіндік қорғаныс күштерінің (иммунитет) әлсіреуі суық тиюге бейімді болады.
Тұмаудан қорғаудың ең жақсы түрі - қыркүйек айынан бастап эпидемияға дейінгі кезеңде жүргізілетін иммундау. Иммунитет орта есеппен 2 аптада қалыптасады және 1 жылға созылады. Тұмауға қарсы вакцина белгілі бір эпидемиологиялық маусымда ең өзекті болып табылатын тұмау вирусының түрлерінен қорғауды қамтамасыз етеді.
Жаңа тұмау вирустары коронавирустық инфекцияның жалғасып жатқан коронавирустық пандемиясының аясында айналымда болатынын ескере отырып, тұмауға қарсы вакцинацияны мүмкіндігінше тезірек алу қажет, осылайша алдағы COVID-19 вакцинациясына дейін мүмкін болатын ең үлкен уақыт аралығын қамтамасыз ету қажет, яғни күзгі-қысқы кезеңде егу.
Тұмау және COVID-19 (аралас инфекция) бір уақытта сырқаттану жоғары қаупі бар, бұл аурудың ауырлығы мен өлімнің жоғары ықтималдығын бар екенін көрсетеді.
Тұмаудың және басқа да жедел респираторлық вирустық инфекциялардың алдын алу үшін келесі ұсыныстарды орындау маңызды:
- салауатты өмір салтын ұстану (толыққанды ұйқы, теңдестірілген тамақтану, физикалық белсенділік);
- жаман әдеттерден бас тарту (темекі шегу, алкогольді асыра пайдалану);
- ағзаның қорғаныс күштерін нығайтуға көмектесетін витаминдер мен минералдардың көп мөлшері, сондай-ақ фитонцидтер (жемістер, көкөністер, пияз, сарымсақ, мүкжидек және т.б.) бар тағамдарды үнемі тұтыну;
- синтетикалық витаминдік препараттарды қолдану (В, С дәрумендері, мультивитаминдер, аскорбин қышқылы);
- ауа райына сәйкес киіну, гипотермия мен қызып кетуден аулақ болу;
- қоғамдық орындарға барған кезде, азаматтармен қарым-қатынас жасағанда, медициналық маска, қолғап кию, 1,5-2 м әлеуметтік қашықтықты сақтау;
- ауру белгілері бар адамдармен қарым-қатынастан аулақ болу;
- адам көп жиналатын орындарда және қоғамдық көлікте болу уақытын қысқарту;
- қолды сабынмен үнемі және мұқият жуып, антисептикпен өңдеу;
- бөлмелерде ылғалды тазалауды жүргізу, ауаны желдету және ылғалдандыру;
- аурудың алғашқы белгілерінде үйге дәрігер шақырыңыз.
Дәрігер-эпидемиолог Мустафаева Г.У.
Дәрігер-педиатр Зайцева Т.Д.